Vlaams openbaar vervoer krijgt amper relancemiddelen

Vorige maand verscheen het rapport ‘Monitoring Relanceplan Vlaamse Veerkracht’. Dat is een voortgangsrapport waarin de Vlaamse Overheid nagaat hoe ver ze staat met de relance-investeringen om de gevolgen van de coronacrisis te milderen. Voor een groot deel komt dat geld van de EU (€ 2,25 miljard), voor een deel investeert Vlaanderen zelf. In totaal gaat het om € 4,3 miljard. De EU stipuleerde dat een groot deel van dat geld in duurzaamheid geïnvesteerd moet worden. Inzetten op meer en beter openbaar vervoer zou dan een evidentie moeten zijn, maar Vlaanderen heeft voor het openbaar vervoer slechts kruimels over: amper 93 miljoen euro of een schamele 2,16 % van het totale relancebudget.

Duurzame mobiliteit

Het plan bevat diverse investeringen in mobiliteit: een betere fietsinfrastructuur, een modal shift van het wegtransport naar waterwegen, LED-verlichting op de wegen, laadpalen en verkeersveiligheid.

Slechts één puntje in het rapport gaat over ‘vergroening van openbaar vervoer’. Dat betekent: een investering van € 93 miljoen voor de aankoop van elektrische bussen voor De Lijn. Dat is 4,13 % van het EU-corona-investeringsbudget of 2,16 % van het totale investeringsbudget. Geld voor de afwerking van de ongebruikte premetrotunnels of de vervanging van de 60 jaar oude Antwerpse pcc-trams, de uitvoering van het Limburgse Spartacusplan, het Brabantnet of de lang verwachte verbeteringen aan het Gentse tramnet komt er niet.

“In het Vlaams Regeerakkoord was nochtans sprake van een ambitieuze modal shift: het autoaandeel moet beperkt worden tot 60 % van de verplaatsingen en zelfs 50 % in Antwerpen, Gent en de Brusselse Rand. Hoe dat moet lukken zonder te investeren is een raadsel”, zegt Stefan Stynen, voorzitter van TreinTramBus.

TreinTramBus heeft geen bezwaar tegen de extra investeringen in fietspaden, die samen met het OV nodig zijn om een echte modal shift te bereiken. “We lezen wel met verbazing dat er € 20 miljoen wordt uitgetrokken voor verkeerslichtenbeïnvloeding en doorstroming van fietsers. Daar staat nul euro tegenover voor een betere doorstroming van tram en bus, een belofte die al even oud is als de Vlaamse gewestvorming. Nochtans verdienen investeringen in een betere doorstroming zichzelf drie keer terug: tram en bus worden sneller en betrouwbaarder; vlot en betrouwbaar openbaar vervoer trekt meer reizigers aan; meer reizigers leveren De Lijn inkomsten op. Die kans laat Vlaanderen liggen.”, aldus Peter Meukens, expert basisbereikbaarheid.

De opsplitsing van ons land heeft het openbaar vervoer geen goed gedaan. Vlaanderens bestuurders hebben klaarblijkelijk niet de ambitie om het openbaar vervoer te versterken. Wallonië krijgt van de EU € 1,48 miljard en besteedt daarvan zowat € 193 miljoen aan tramverlengingen, een nieuwe lightrail, nieuwe bussen… 13% van het beschikbare EU-budget. De federale regering trekt voor het spoor € 365 miljoen, uit in het nationale coronarelanceplan, een kwart van de relancemiddelen.

Gemiste kansen

TreinTramBus is ontgoocheld over het schamele geld dat uit de coronapot voorzien is voor de verbetering van het openbaar vervoer in Vlaanderen. Er is nochtans werk aan de winkel: stiptheid, een betere toegankelijkheid, een hoogwaardige ontsluiting van Limburg, verhoging van de capaciteit in stedelijke gebieden enz.