Spartacusplan: waarom weigert minister Peeters proefrit met trambus?

Het Spartacusplan geraakt in Limburg maar niet op de rails. Vlaams minister van mobiliteit Lydia Peeters wil tussen Hasselt en Maasmechelen in plaats van een sneltram een trambus inzetten en het Hasseltse stadsbestuur ziet de sneltram het liefst niet naar het station rijden. Daardoor komt het hele plan op de helling te staan: reizigers moeten immers in goed uitgekozen knooppunten vlot kunnen overstappen. Dat lukt niet als men voor een te trage trambus kiest of als de sneltram niet aan het Hasseltse station komt.

“Centraal in het Spartacusplan staan de knooppunten”, zegt Peter Meukens van TreinTramBus. “Als enig station in onze provincie waar spoorlijnen mekaar kruisen, vormt Hasselt het Limburgse centrale knooppunt. Treinen, trams en bussen sluiten er rond het volle uur en het halfuur op elkaar aan. Zo kunnen reizigers van overal naar overal overstappen.” Voertuigen die iets na het volle uur uit Hasselt vertrekken, moeten een klein halfuur later in Lanaken en Neerpelt aankomen en op minder dan drie kwartier in Maasmechelen staan. Lanaken, Neerpelt en Maasmechelen zijn immers de belangrijkste regionale knooppunten, waar je opnieuw in alle richtingen moet kunnen overstappen. “Dat is de reden waarom er indertijd voor een sneltram gekozen is”, aldus Meukens. “Enkel een sneltram bereikt die knooppunten tijdig. Zonder vlotte overstappen werkt het systeem niet.”

Precies daarom had een aantal Limburgse politici in het Vlaams Parlement aan minister Peeters gevraagd om een proefrit te organiseren met een ExquiCity, zoals de trambus officieel heet. Zo zou men proefondervindelijk kunnen vaststellen of de trambus tussen Hasselt en Maasmechelen en tussen Hasselt en Neerpelt wel snel genoeg kan rijden en of ze de knooppunten tijdig bereikt. In de commissie mobiliteit van het Vlaams Parlement op 4 maart vond minister Peeters die proefrit een goed idee. Een maand later echter wijst ze een proefrit zonder meer af. Meukens: “Heeft minister Peeters inmiddels zelf ingezien dat de trambus geen alternatief voor de sneltram is? Waarom geeft ze dat dan niet ruiterlijk toe? Met voortschrijdend inzicht is toch niks mis!” TreinTramBus twijfelt er niet aan dat de proefrit zou bewijzen dat de trambus niet bruikbaar is. “Zoals de naam ExquiCity het zelf zegt, gaat het om een voertuig voor stadsvervoer. Het rijdt nauwelijks 70 km/uur, prima op een vrije bedding in de stedelijke agglomeratie maar veel te traag voor streeklijnen, zeker op wegen waar auto’s 120 km/uur rijden. En dus arriveert die bus te laat in de knooppunten, waardoor aansluitingen niet haalbaar zijn”, zegt Peter Meukens. Enkel met een voldoende snel en comfortabel alternatief kan je mensen overtuigen om de auto te laten staan.

TreinTramBus wil overleg met de minister over de te volgen aanpak. En dat voor de trambussen besteld worden. Anders dreigt Limburg een kat in een zak te kopen en opgezadeld te worden met dure bussen, die trager rijden dan vandaag. “Limburg heeft juist beter en sneller openbaar vervoer nodig. En dat kan alleen maar als alle randvoorwaarden voor een volwaardig knooppuntensysteem gerespecteerd worden”, betoogt Meukens. Daar hoort vanzelfsprekend bij dat alle openbaar vervoer in Hasselt het station bedient. Intussen hebben ook Maastricht en de provincie Nederlands-Limburg duidelijk te kennen gegeven dat de stad Hasselt haar rol als provinciehoofdstad ten dienste van de hele regio ten volle moet spelen en dat de sneltrams in Hasselt dus aan het station moeten vertrekken en aankomen.