Flexbus – de oplossing voor alle problemen?

De flexbus is – in vergelijking met de belbus – makkelijker te boeken en te gebruiken, tenminste zodra je alle informatie over de werking hebt kunnen verzamelen en je je de eigenaardigheden van de app meester hebt gemaakt.

De flexbus wordt naar voren geschoven als oplossing voor alle verplaatsingen die met het nieuwe net van De Lijn niet meer mogelijk zijn. Dit blijkt in realiteit slechts gedeeltelijk waar.

Voor veel verplaatsingen biedt de flexbus geen oplossing. En dit terwijl tegelijkertijd voor andere verplaatsingen een flexbus wordt aangeboden wanneer er voldoende alternatieven zijn met het vaste aanbod aan openbaar vervoer.

Zoektocht naar informatie

De reismogelijkheden met de flexbus zijn enkel terug te vinden op de website of app van Hoppin (www.hoppin.be). Er is ook een speciaal telefoonnummer (0800 12 2 12). Wie via de bekende website of app van De Lijn een route probeert uit te stippelen, krijgt hoogstens een doorverwijzing. Dit maakt het nodeloos complex en onoverzichtelijk.

Bovendien kan de Hoppin reisplanner moeilijk overweg met complexere routes waarbij meerdere overstappen nodig zijn of slechts een deel van de reis met de flexbus nodig is. Je moet je reis soms in stukjes opknippen om een routevoorstel te kunnen krijgen.

De informatie over de werking  van de flexbus (aanbod, reserveren, tarieven) staat verspreid over meerdere pagina’s op de websites van De Lijn en Hoppin wat de zoektocht moeilijk maakt.

Mooi voor de occasionele gebruiker, complex voor de pendelaar

De nieuwe flexvoertuigen zijn modern en erg comfortabel. Ze zijn helaas minder toegankelijk dan de belbus voor minder mobiele reizigers.

Er zijn ruimere mogelijkheden om de rit te boeken dan bij de belbus. Dag en nacht is de Hoppin website of app beschikbaar en wie liever telefoneert kan terecht op een gratis nummer. Je kan ook reserveren tot 30 minuten op voorhand (beter wat meer marge nemen) terwijl dit bij de belbus minstens 2 uur (en vaak een dag) op voorhand moest.

De Hoppin app  en website zijn helaas niet gebruiksvriendelijk en stroef. Het plannen van een rit duurt lang (zo kan je je gewenst vertekuur niet selecteren maar moet je scrollen). Bovendien is het niet mogelijk om op een snelle manier ritten voor meerdere dagen te boeken.

De flexbus geeft zichzelf een marge van een halfuur. Dit betekent dat je pas ongeveer een uur op voorhand de exacte vertrektijd te weten komt. Bij de belbus kende je meteen het exacte vertrekuur.

De informatie voor en tijdens de rit is erg goed. Zowel via de smartphone als via SMS krijg je regelmatig updates waar het voertuig zich bevindt. Dit was bij de belbus onbestaande.

Voor wie de flexbus occasioneel nodig heeft, is dit een mooi alternatief voor de belbus.

Voor wie de flexbus een dagelijks alternatief betekent voor een afgeschafte vaste lijndienst, komt er heel wat administratie en stress bij: zorgen dat de ritten gereserveerd zijn via een niet zo gebruiksvriendelijke app en dagelijks bekijken wanneer de flexbus zich zal aanbieden, want dit kan van dag tot dag verschillen.

Waar flexbussen dagelijks dezelfde verplaatsing moeten maken, is het weer inzetten van een vaste lijndienst opportuun.

Geen alternatief wegens te beperkte capaciteit

We stellen vast dat de aangeboden capaciteit van de flexbus sterk verschilt van regio tot regio. Bij een te beperkte capaciteit kunnen reizigers de gewenste verplaatsing niet maken. Zo moet flexbus Aalst een groot gebied bedienen met een beperkt aantal voertuigen. Het gevolg is dat schoolverplaatsingen reeds enkele dagen op voorhand niet meer te boeken zijn en dat spontane uitstappen zeer moeilijk te realiseren zijn.

Geen alternatief voor afgeschafte haltes

De voorbije tijd hoorden we in de media vaak vertellen dat de flexbus een alternatief zou zijn voor de afgeschafte haltes. Niets is minder waar. Aan de ruim 3000 haltes die op 6 januari verdwenen, komt niets meer. Geen vaste lijndienst, geen spitsbus en ook geen flexbus. Deze haltes verdwenen gewoon en reizigers moeten sowieso een andere halte in de buurt opzoeken. Zeker voor vraagafhankelijke haltes is de vraag wat de meerwaarde is deze af te schaffen.

Helemaal geen alternatief

Op sommige plaatsen komt er helemaal geen flexbus, zelfs niet nadat vaste lijndiensten zijn opgeheven (bv. tussen Geel en Mol). Er zijn zelfs gebieden zonder flexbus waar tot voor kort enkel de belbus langskwam (bv. Waasmunster Heide). Hier is geen enkel alternatief en dreigt vervoersarmoede.

Voor het eerst openbaar vervoer

Waar sommige plaatsen al hun openbaar vervoer verliezen, krijgen andere soms voor het eerst in hun bestaan een haltepaal. Het flexvervoer zorgt voor het ontsluiten van heel wat plaatsen in Vlaanderen waar tot nu toe geen enkel alternatief was (bv. Prosperpolder). Dit is mooi, maar het is vreemd dat tegelijkertijd andere gebieden hun aanbod verliezen.

Te veel van het goede

De flexbus komt nu ook in (voor)stedelijke gebieden zoals Antwerpen of Gent. Verschillende halten langs goed bediende tram- en bushalten zijn nu ook een flexhalte. De Hoppin reisplanner laat hier vaak verplaatsingen toe met een flexbus, terwijl er (voor een deel van de reis) voldoende aantrekkelijke alternatieven zijn met de bestaande tram- of buslijnen. Dit ondermijnt de levensvatbaarheid van de flexbus. De reisplanner moet voldoende rekening houden met het bestaande aanbod en mag enkel een rit aanbieden wanneer er geen alternatief is of dat alternatief een veel te lange reisduur zou inhouden.

Conclusie

De flexbus is een goed alternatief voor de belbus of zwak bezette lijnen mits volgende zaken worden aangepakt

• Integratie website De Lijn (info, reis plannen, gebruiksvriendelijk boeken)
• Vlot meerdere reizen kunnen boeken
• Toegankelijke voertuigen
• Uitrol over heel Vlaanderen
• Voldoende haltepenetratie
• Voldoende capaciteit
• Sneller verwijzen naar bestaand openbaarvervoeraanbod (indien beschikbaar voor gewenst tijdstip of route)

Max Verbraeken