20 miljoen voor Limburg, zomaar en voor niks

Binnenkort zal de Vlaamse Regering bijna 20 miljoen euro naar Limburg moeten storten. Al zal dat geld wat langer dan gebruikelijk onderweg zijn, want het zal aan de oostelijke kant van de Maas terechtkomen. Het geduld van Maastricht en de Nederlandse provincie Limburg is immers op. In mei 2022 gaf Vlaams mobiliteitsminister Lydia Peeters (Open VLD), een Limburgse nota bene, het Spartacusplan de doodsteek. Ze besliste dat er ook tussen Hasselt en Maastricht geen sneltram komt, net zoals ze eerder al de sneltramlijnen Hasselt – Maasmechelen en Hasselt – Neerpelt de nek had omgewrongen. De Nederlanders konden – en kunnen – er niet mee lachen. Zij rekenden immers op de komst van de Vlaanderentram, zoals zij de Spartacussneltram tussen Hasselt en Maastricht grootmoedig noemden, en hadden al een kleine 20 miljoen euro in de voorbereiding en ontwikkeling gestoken. Dat geld willen ze terug.

Minister Peeters lachte die vordering weg. Zij zou het met haar Maaslandse zusters en broeders wel op een akkoordje gooien. Niks om je zorgen over te maken. Twee jaar later is nog steeds geen akkoord in zicht, want … minister Peeters wil Nederlands-Limburg en Maastricht niet compenseren. Die dagen Vlaanderen nu voor de rechter. Of de Vlaamse Regering de afgelopen twee jaar veel moeite gedaan heeft om met de Nederlanders tot een minnelijke schikking te komen, weten we niet. We weten wel dat het tot nu toe niet gelukt is. Van goed nabuurschap gesproken. Het Limburggevoel kent duidelijk zijn grenzen: tot aan de Maas en geen meter verder.

20 miljoen dus, zomaar, belangeloos en voor niets. Immers, voor die 20 miljoen krijgt Limburg geen tram. In de plaats moet er een trambus komen. Zonder belang voor onze provincie. Want die trambus zal nauwelijks meer mensen van de Maaskant of Noord-Limburg ertoe bewegen de auto te laten staan en op het openbaar vervoer over te stappen. Op vraag van het Vlaams Parlement onderzocht het Rekenhof of de keuze voor een trambus tussen Hasselt en Maastricht grondig onderbouwd was. In zijn verslag, dat vorige maand gepubliceerd is, besluit het Rekenhof “dat de onderbouwende vergelijkende studie behoorlijk werd uitgevoerd, maar dat de opeenvolgende beslissingen de oorspronkelijke ambities van het Spartacusplan teniet hebben gedaan”. Anders gezegd: minister Peeters, daarin aangemoedigd door Hasselts burgemeester Vandeput (N-VA), heeft de sneltram onmogelijk gemaakt en daardoor kunnen de doelstellingen van het Spartacusplan, m.n. de ontwikkeling van aantrekkelijk openbaar vervoer met korte reistijden en optimale aansluitingen, niet meer gerealiseerd worden. Het Rekenhof merkt op dat De Lijn hooguit een derde van de geïnvesteerde uitgaven voor de sneltram kan hergebruiken. Lydia Peeters had die geldverspilling kunnen vermijden als ze beslist beleid gerespecteerd had en zelf toekomstgerichte beleidskeuzes ten bate van Limburg zou gemaakt hebben.

Peter Meukens, voorzitter TreinTramBus

(Deze tekst verscheen op 9 maart 2024 als opinieartikel in Het Belang van Limburg)